W ramach swojej działalności Fundacja Nowa Nadzieja w obecnym skomplikowanym czasie podjęła się wspierania terapeutycznego dzieci obcojęzycznych – pochodzących z rodzin ukraińskich, zmuszonych do opuszczenia swojego kraju. Wśród nich są także dzieci ze stwierdzonym autyzmem.

Podstawowy aspekt tego działania to umożliwienie dziecku spoza naszego obszaru językowego funkcjonowania w środowisku obcego dla niego języka i komunikatu. Należy założyć, iż aby czuło się bezpiecznie, powinno rozumieć podstawowe zwroty i prawidłowo interpretować sygnały  otoczenia, ponieważ dzieci z Ukrainy  trafiają do polskich szkół i przedszkoli, gdzie stykają się z rówieśnikami mówiącymi w obcym dla nich języku. Często zdarza  się, że dziecko nie było do tej pory objęte jakąkolwiek terapią, w takim przypadku  jest to praca od podstaw.

Wspomaganie terapeutyczne obcojęzycznego dziecka autystycznego jest więc skierowane w pierwszym rzędzie na pracę nad  interpretacją i rozumieniem sygnałów dźwiękowych w celu pokonania bariery porozumienia językowego lub pozawerbalnego. Ważny jest trening słuchowy wspierany bazą słownikową, co  pozwoli na identyfikację sygnałów środowiska. Pomocne jest wykorzystanie materiału obrazkowego przedstawiającego znane dzieciom zwierzęta, przedmioty, członków rodziny. Materiał ten wspomagany bazą dźwiękonaśladowczą pozwoli wypracować bazę słownikową, którą może posługiwać się tak terapeuta jak i rodzic.  Polecam także wykorzystanie materiału muzycznego, który w postaci piosenek dziecięcych w języku polskim lub ukraińskim pozwoli na wypracowanie uwagi słuchowej i korzystnie wpłynie na koncentrację wzrokowo – ruchowo – słuchową .  Należy duży nacisk położyć na konieczność współpracy z rodzicem , który powinien rozumieć język polski i posługiwać się nim w miarę możliwości w stopniu umożliwiającym porozumienie. Pozwoli to na wypracowanie dwujęzycznego komunikatu skierowanego do dziecka.  Nie można zakładać, że może ono pozostać tylko w obrębie swojego języka, albowiem niezależnie od czasu, jaki spędzi w naszym kraju, musi mieć wypracowaną bazę komunikacji.

Podsumowując, wspomaganie terapeutyczne dziecka obcojęzycznego z autyzmem to bardzo złożony problem, nie pozbawiony przeszkód oraz wymagający szerokiego zakresu działań, które pomimo bariery językowej pozwolą na efektywną pomoc w funkcjonowaniu.

Małgorzata Błaszczyk - logopeda