Pojawiające się zachowania trudne u dzieci pozostających w izolacji domowej stanowią aktualnie szczególne wyzwanie dla ich rodziców. Nie zawsze wtedy potrafimy odnaleźć z dziećmi „wspólny język” oparty na prawidłowej identyfikacji i reagowaniu na wzajemnie przez siebie wysyłane i odbierane sygnały. Mowa tutaj nie tylko o dzieciach z zaburzeniami rozwoju ale także o rozwijających się w sposób normatywny. Zachowania takie mogą początkowo mieć łagodny charakter jednak z czasem mogą rozwijać się jak wachlarz. Co zrobić aby temu zapobiec, zminimalizować ich skutki, nie utrwalać ich poprzez nieodpowiednie oddziaływania. Aby przejść do tego kroku należy na początku zastanowić się co jest ich przyczyną, jakie mogą one pełnić funkcje lub jaki cel chce przez nie osiągnąć dziecko?

Najczęstsze powody, które możemy już wychwycić samodzielnie w środowisku domowym aktywizujące, wzmagające zachowania trudne to m.in.:

• dyskomfort bólowy – to co powinno zwrócić naszą uwagę to zachowanie inne od zwyczajnego zachowania u naszych dzieci, pojawiające się w sposób nagły, trwający określony czas, pojawiający się po pewnych okolicznościach np. po zjedzeniu określonych produktów spożywczych, których organizm dziecka może nie tolerować,
• brak lub niewystarczająca umiejętność zakomunikowania o własnych potrzebach otoczeniu (za pomocą przekazu werbalnego lub niewerbalnego) może również wzmagać reakcje wyrażające się np. poprzez krzyk, bicie, gryzienie itd.;
• stany powodujące niepokój, lęk, które mogą być wywoływane nadmiarem jakiegoś bodźca czy bodźców, nagłą zmianą, niezrozumieniem sytuacji, w której znajduje się dziecko;
• stawiane wymagania, które mogą być za skomplikowane, zbyt wysokie dla naszego dziecka, niezrozumiałe, wydawane w sposób nieprawidłowy;

Ponadto analizując przyczynę powstawania określonych zachowań trudnych u dzieci należy równie pamiętać o tym, iż dziecko swoim zachowaniem może również pragnąć osiągnąć określone cele. Należą do nich m.in.:

Dlaczego funkcja zachowania u dziecka jest tak ważna?  Podejmując walkę z samym zachowaniem a nie z zaspakajaniem funkcji, która pod nim się kryje spowoduje, że uzyskamy mało satysfakcjonujący efekt zmiany.

I tak na przykład posłużmy się standardowymi zachowaniami dzieci w celu uzyskania czegoś : Dziecko zaczyna jęczeć żeby obejrzeć bajkę – poprzez swoje zachowanie pragnie uzyskać określną rzecz (funkcja uzyskania czegoś), Starsze dziecko zaczyna bić młodsze rodzeństwo, żeby uzyskać uwagę rodzica (funkcja uzyskania uwagi), Rodzic nasila konsekwencje, gdy dziecko pokazuje że mu na nich nie zależy – dziecko zaczyna przejmować kontrolę nad rodzicem.

Jeżeli już odkodujemy  powody, przyczyny oraz cele pojawiających się zachowań określanych mianem trudnych, możemy przystąpić do wprowadzania zmian. Musimy jednak przewidywać możliwe trudności i być w nich konsekwentni. Wysiłek i praca w tym przypadku leży po stronie dorosłego, który będzie wyznaczał odpowiednie granice, interwencje w celu zminimalizowania pojawiających się zachowań trudnych.

Na początku warto wprowadzić Plan Dnia, który będzie porządkował dzień dziecka. W sytuacji kiedy nasze oczekiwania w stosunku do dziecka będą u niego wzbudzały frustrację dajmy mu możliwość dokonaniu wyboru „albo ….. albo…… - albo posprzątasz zabawki albo chowam je i nie będziesz się nimi mógł bawić przez określony  czas. Nie wolno odpowiadać agresją na agresję – to może spowodować pogorszenie sytuacji i eskalację trudnego zachowania. Unikajmy wiec  pozycji , które przez dziecko mogą być postrzegane negatywnie np. postawa stojąca z rękami na biodrach. Używajmy również pozytywnego języka zamiast mówić „nie” lub „nie rób”; zamiast powiedzieć „uspokój się”, dajmy dziecku wskazówkę jakiego zachowania od niego oczekujemy „możesz usiąść na krześle?”. Stworzenie w domu Strefy Wyciszenia dodatkowo pomoże dziecku na rozładowanie swojej agresji w akceptowalny przez nas sposób (np. podarcie gazety, uderzanie w określoną poduszkę, wykrzyczenie się w określonym pomieszczeniu itp.). W sytuacji, w której dojdzie już do wybuchu zastosujmy naturalną konsekwencje, polegającą na „naprawieniu szkód” przez dziecko. Pamiętajmy jednak o tym aby często i jak najszybciej nagradzać dobre zachowania dziecka, nawet te najdrobniejsze. Stawiajmy rozsądne granice, wyciągajmy konsekwencje, które są przewidywalne dla dziecka a nie stosujmy kar, które uzależnione są przede wszystkim od naszego stanu emocjonalnego.