NowaNadzieja.com.pl

Fundacja Na Rzecz Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym

 

TERAPIA RĘKI

Jeśli dasz dziecku coś – może to stracić i jutro nie mieć, jeśli to wyuczysz - zostanie z nim na zawsze.


Czas spędzony w domu z dzieckiem (nie tylko w czasie Epidemii) wcale nie musi oznaczać czasu straconego  oraz regresu w terapii. Nasze domy to idealne miejsce gdzie wspólnie z dzieckiem możemy prowadzić „domową terapię ręki” i odkrywać terapeutyczną duszę przedmiotów i czynności dnia codziennego.

Rola rodziców w terapii ręki jest niezwykle ważna . To właśnie  oni zauważą jako pierwsi postępy dziecka, jeśli tylko sami  uczestniczą w terapii i pozwalają współuczestniczyć dzieciom w  domowych pracach porządkowych, przy zmywaniu, myciu luster, wanny, przy wypiekach, składaniu ubrań… wyliczać można bez końca. Te czynności dnia codziennego są świetnym treningiem dla rączek naszych pociech, jak i sprawdzianem postępów w terapii. Właśnie dlatego niezwykle istotne jest by rodzice dzieci, które biorą udział w zajęciach terapeutycznych w gabinecie, przenosili proponowane przez terapeutów aktywności do zacisza swojego domu i na własne podwórko.

Czym właściwie jest Terapia ręki i zaburzeń motoryki małej i co jest jej celem?

Terapia ręki ma na celu zaangażowanie całej ręki w wykonywanie różnorodnych zadań poprawiających jej funkcjonowanie i doskonalenie ruchów precyzyjnych. To ćwiczenia całego ciała prowadząc do stabilizacji centralnej (tułów) oraz swobodnej pracy na obwodzie (kończyny).  Bardzo często terapia ręki błędnie przedstawiana jest wyłącznie jako praca z dłonią i narzędziem pisarskim, w rzeczywistości terapia ręki zaczyna się dosłownie od pracy na podłodze.

Ponieważ ręce nie są odosobnionym elementem ciała, a częścią skomplikowanego układ różnych narządów współpracujących ze sobą, także one nie pracują w odosobnieniu, a w połączeniu z tułowiem, wzrokiem, słuchem, dotykiem, bez wpływu nie pozostaje także funkcjonowanie emocjonalne. W terapii ręki dążymy do wypracowania koordynacji i harmonijnej współpracy poszczególnych układów i zmysłów.

Zaproponowane poniżej ćwiczenia mają na celu kształtowanie u dziecka poprawnego nawyku, poprzez te ćwiczenia, pracujemy nad wszystkim, co w rezultacie stanowi drogę do ukształtowania funkcji pisania (funkcja pisania jest osiągnięta wtedy gdy pismo jest czytelne dla nas, dla  innych oraz jest w tempie). Często  rodzice lub nauczyciele zgłaszają problem u dziecka, gdy  nie chce rysować lub nieprawidłowo (w ich ocenie) trzyma kredkę. Zdarzają się interwencje i próby „naprawienie” takiego chwytu, poprzez wkładanie narzędzie pisarskiego w dłoni malucha  i na siłę układanie go „odpowiednio” do pisania, czy rysowania zapominając o tym, że chwyt jest wypadkową czynności, które wykonujemy. Nie możemy go wymuszać. Podobnie jak półrocznego dziecka nie stawia się na nogi bo za sześć miesięcy ma zacząć chodzić, lecz ćwiczymy jego  mięśnie brzuszka, turlamy, bawimy się- analogicznie przygotowując trzylatka do pisania, nie wkładamy mu na siłę narzędzia pisarskiego w dłoń. Wiele dzieci niechętnie  pracuje z kredkami, w takim przypadku należy zachować spokój, to że dziś dziecko nie chce i nie lubi rysować czy kolorować, nie oznacza, że w przyszłości nie będzie pisało.

Warto  także pamiętać, że chwyt nad którym pracujemy w przyszłości nie musi być idealny, nie zawsze jest możliwe to do osiągnięcia, naszym celem jest to by był jak najbardziej ergonomiczny.

Co warto wiedzieć, by bardziej świadomie poprowadzić terapię ręki w domu

Każdy z nas codziennie wykonuje wiele ćwiczeń z zakresu terapii ręki nieświadomie, jednak planując takie zajęcia z dzieckiem, zwróćmy uwagę na obszar, który wymaga najwięcej pracy i od niego zacznijmy.

Podczas ćwiczeń dążymy do tego by dziecko miało stabilne, nie spięte i silne centrum (miednica + tułów, bardzo ważne są mięśnie brzucha oraz grzbietu, które także ćwiczymy w terapii ręki) oraz swobodny, ruchomy, nie napięty i sprawny obwód ( ręce i nogi) .

Budowę kończyny górnej możemy podzielić w zależności od funkcji na 3 obszary, podobnie ćwiczenia dzielimy na mieszczące się w zakresie obszaru  rozruchowego/ rozmachowego (obojczyk, łopatka, staw  ramienny)- ćwiczenia rozmachowe, obszaru manualnego (łokieć, nadgarstek)- ćwiczenia manualne i obszaru manipulacyjnego (śródręcze, paliczki) - ćwiczenia manipulacyjne.

Propozycje ćwiczeń

Przedstawione poniżej ćwiczenia to jedynie propozycje, można modyfikować je w zależności od potrzeb i zainteresowań dziecka. Im bardziej będziemy kreatywni i pozwolimy dziecku dobrze się bawić, tym większy będzie sukces i powodzenie terapii oraz motywacja, która jest podstawą w naszej pracy z dziećmi. Nie bójmy ponieść fantazji, spójrzmy na otaczające nas przedmioty oczyma dzieci, niech durszlak stanie się siatką na motyle, rękawica kuchenna pacynką, wanna którą trzeba umyć niech będzie najnowszym BMW, a dwa sznurki na podłodze rwącą rzeką.  Wyciskanie pasty do zębów, czesanie włosów, zabijanie much, składanie prania, turlanie piłki czy krążenie ramionami mogą otrzymać zupełnie nowe znaczenie. W kuchni natomiast wszystko jest manualne, od słoików przez owoce, kasze, ryże kisiele. Nie trzeba wychodzić z domu by stworzyć warunki i akcesoria do terapii ręki.

 WZMACNIANIE MIĘŚNI BRZUCHA I GRZBIETU:

- skłony ( zbieranie grzybów, zrywanie kwiatków, wyciąganie prania z kosza…), przysiady, brzuszki

 

- ćwiczenia oddechowe (piórka, bańki, wiatr- dmuchanie w folię…)
- siłowanie się, pchanie ciężkich przedmiotów ( lepienie bałwana, turlanie głazu)
- w leżeniu na brzuchu: pływanie na sucho, zagarnianie klocków, czołganie, zabawa w kołyszącą się łódkę (ręce i nogi oderwane od podłogi, kołysanie)

 

- w leżeniu na plecach: przekładanie zabawki na boki (na dźwięk dzwonka)
- w siadzie prostym: turlanie piłki dookoła osi
- turlanie piłki nogami, rękoma po ścianie

 
- taniec, samodzielne huśtanie się, balansowanie na piłce

ĆWICZENIA ROZMACHOWE ( obojczyk, łopatka, staw  ramienny)

- poruszanie barkami: kręcenie kółeczek, barki zamiennie podnoszone w górę( udają wagę), barki kierowane do przodu i tyłu (udają huśtawkę)
- zrzucanie woreczków z ramion
- wymachy kończyną górną (całą ręką): ruchy okrężne w kierunku do przodu i do tyłu,
- wymachy rękoma z używaniem pomponów, wstążek, chust, papieru toaletowego (zabawa w motyla, panią wiosnę)

 

- walka na makarony do pływania, miecze (zabawa w rycerzy)
- rysowanie ósemek przed sobą (całą ręką) – zabawa w czarodzieja
- zasłanianie i odsłanianie zasłon
- aniołki i orły robione rękami i nogami na śniegu, piasku, mące, kaszy
- mycie okien, odkurzanie, zamiatanie
- rzucanie dużą piłką plażową
- łapanie motyli w siatki, durszlaki
- mierzenie za pomocą sznurka lub miarki jak największych przedmiotów,

 

- twister, pełzanie, tory przeszkód
- dotykanie jak najwyższej półki, zrywanie czegoś co jest wysoko (zabawa w zrywanie owoców z drzewa)

 

- rysowanie oburącz w powietrzu dużych przedmiotów np. serca, domu, drzewa (zabawa w kredki)
- naśladowanie bociana, lotu samolotu, faliste ruchy ramion ( zabawa w naśladowanie lotu ptaków)
- chodzenie po narysowanej linii, po krawężniku z rękoma rozłożonymi na boki
- zabawy ze skakanką, kręcenie liną
- wszelkie zabawy na czworakach ( kotek goni myszkę, naśladowanie zwierząt)

 

 ĆWICZENIA MANUALNE( łokieć, nadgarstek)

- rzucanie i łapanie piłki, woreczka,
- nawijanie włóczki na kłębki, na butelkę ( zabawa w przyciąganie ulubionej małej zabawki, przywiązanej do końca włóczki)

 

- gra w ringo, w kręgle
- podrzucanie raz prawa raz lewą ręką
- rzucanie woreczka (piłki) prawa ręką pod lewym kolanem i lewą ręką pod prawym
- rzucanie do celu
- przyklejanie i odklejanie np. naklejek z ramion, plastikowych kulek z szerokiej taśmy klejącej
- przelewanie wody, kisielu, budyniu i innych płynów z kubka do kubka, miski do miski (zabawa w laboratorium)
- zmiatanie zmiotką

 

- przesypywanie piasku, ryżu, kaszy
- wyławianie różnych przedmiotów z wody; kubkiem, łyżką, łyżeczką (zabawa w rybaka, ratownika)
-  gra w łapki
- malowanie przedramionami
- układanie drewnianych klocków
- składanie ubrań, ubieranie się, rozbieranie się
- otwieranie i zamykanie drzwi kluczem
- czesanie włosów
- wycieranie kurzu
- wałkowanie
- zaglądanie do naczyń z pokrywką ( chowamy w nich ciekawe przedmiot)
- odkręcanie i zakręcanie słoików, butelek od bardzo dużej średnicy do niewielkiej

 

-mycie naczyń, zabawek, mycie wanny

 

-przeciąganie liny,

- przewracanie różnych płaskich przedmiotów za pomocą łopatki, łyżki ( zabawa w kucharza: pieczemy naleśniki)

 

ĆWICZENIA MANIPULACYJNE (śródręcze, paliczki)

- budowanie z mniejszych klocków, konstruowanie z patyczków, drucików
- układanie puzzli
- sklejanie
- nawlekanie koralików na sznurek,
- składanie papieru techniką orgiami, wydzieranie papieru
- wycinanie nożyczkami, stemplowanie

 

- lepienie zwierząt, kulek, wałeczków, plasteliny, gliny, ciasta, mokrego piasku, śniegu
- malowanie farbami na powierzchni różnej i fakturze - palcami i pędzlem

  

- rysowanie patykiem  na piasku, mące, kreda na tablicy: lasek, ślimaków, kółek, fal, kresek, ósemek…

 

- obrysowywanie przedmiotów: kubka, pilota od telewizora, książeczki, własnej dłoni, dłoni rodzica, stopy
-  tworzenie w dłoni kulek z gazet ( następnie zabawa w wojnę na śnieżki lub rzucanie do celu)
- ściskanie w dłoni kulek z gazet, piłeczek różnej wielkości, balonika wypełnionego skrobią ziemniaczaną,  pianek, gąbek, przedmiotów o różnej fakturze i twardości
- przypinanie i zdejmowanie  klipsów bieliźnianych (klamerek) raz jedną raz drugą ręką np. na brzeg zeszytu

 

- rysowanie po śladzie, rysowanie szlaczków, kontynuowanie rozpoczętych linii
- wyciskanie gąbki w ciepłej i zimnej wodzie
- przewlekanie sznurowadeł
- przyszywanie guzików
-  mycie słoików i wycieranie naczyń

 

- otwieranie i zamykani pudełek, kłódek, karabińczyków
- zdrapywanie (np. losy na loterii)
- skręcanie i rozkręcanie długopisów
- wszelkie zabawy imitujące codzienne czynności: przygotowanie posiłków, karmienie dziecka, makijaż, malowanie paznokci ( na wyciętej z kartonu dłoni)

 

- przewracanie kartek w książce na czas
- przebieranie grochu, fasoli, ryżu, rozdzielanie mieszanki studenckiej (rękoma lub pęsetą)

 

- wybieranie i przenoszenie nakrętek, koralików danego koloru

 

- wieszanie prania za pomocą klamerek
- ugniatanie ciasta, robienie kruszonki
- wciskanie chrupek do kaszy manny, budyniu
- wyjmowanie małych zabawek z kisielu, budyniu, kulek hydrożelowych
- zabawa folią bąbelkową
- wyciskanie pasty i innych substancji z pojemników
- naśladowanie gry na pianinie, pisania na komputerze
- zabawy paluszkami (dziecko głaska 2 palcami kłąb na którym coś rysujemy, odkleja plasterek)

  

- ukłony palców ( nakładamy na kolejne palce np. małe pacynki, palec z pacynką „kłania się” i prostuje kilka razy
- spacery palcami po stole( nazywamy palce) i spacerujemy w różnych układach np. palec czerwony i zielony (kciuk i mały), żółty i zielony ( wskazujący i serdeczny)
- odtwarzanie rytmu deszczu- rozłożone dłonie leżą na stole, dziecko unosi jak najwyżej wymieniony palec w obu rękach jednocześnie (nazywamy palce, możemy je pomalować farbkami)
- rysowanie, kolorowanie ( wybieramy kredki długie i grube, okrągłe w swoim przekroju, u starszych dzieci z czasem można użyć kredek o przekroju, ośmiokąta, trójkąta)
-  zabawa masami plastycznymi

* mąka kukurydziana+ oliwka dla dzieci = piasek kinetyczny
* damska pianka do golenia + mąka ziemniaczana= sztuczny śnieg(nie mieszamy jak inne masy, ale wykonujemy nadgarstkowe ruchy rąk, śrubowanie, ugniatanie, zagarnianie do środka)
* owocowy olejek do kąpieli Tutti frutti (Rossman) + mąka ziemniaczana = kolorowa i pachnąca ciastolina
* mąka ziemniaczana + woda ( wkładamy do nie drobne zabawki, a dziecko manipuluje nimi

Ręce naszych dzieci są najcenniejszym narzędziem  służącym im do poznawania i odkrywania otoczenia oraz nauki nowych umiejętności, czyli rozwoju. Zarówno przy wszystkich czynnościach samoobsługowych, przy komunikacji oraz w nauce i zabawie rola ręki jest ogromna.  Te często niezgrabne i nieporadne rączki naszych  maluchów, będą służyły im przez długie lata dorosłego życia. Warto więc być świadomym, jak wiele sami, w zaciszu swojego domu możemy zrobić dla usprawnienia ich funkcjonowania oraz prawidłowego rozwoju.

Pomóż w budowie Centrum Rozwoju „Nowa Nadzieja”

Fundacja posiada status

 

Fundacja posiada status

Organizacji Pożytku Publicznego

Fundacja „Nowa Nadzieja” powstała w 2009 roku w Kaliszu jako efekt wysiłku grupy rodziców chorych dzieci. Jej ośrodki terapeutyczne działają w Kaliszu i Poznaniu.

1% = KRS 0000321541

Wspieraj nas na Allegro

window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-825389332');

UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Czytaj więcej…

Zrozumiałem

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.