Od 18 lipca 2014 r. nie będzie już urzędowych zgód na zbiórki publiczne. To obywatele, a nie urzędnicy będą decydować o tym, jaka akcja dobroczynna warta jest wsparcia a w podjęciu decyzji, jaką akcję wesprzeć, pomoże im przejrzysty, ogólnopolski portal internetowy ZBIÓRKI.GOV.PL, prowadzony przez... Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Na portalu będzie można znaleźć informacje o prowadzonych zbiórkach publicznych i również sprawozdania z nich. Zwiększona przejrzystość to także lepsze możliwości kontroli. Zbieranie na dobre cele w Internecie, np. przez przelewy na konto, gdzie przepływ pieniędzy jest rejestrowany, nie będzie podlegało regulacji dotyczącej zbiórek publicznych. W Internecie czy przez przelewy można zbierać bez dodatkowych formalności, gdyż przejrzystość i możliwość kontroli zapewnia sama technologia. Nowa ustawa ułatwi z cała pewnością rozwój crowdfundingu. Crowdfunding to termin nowy Polsce i jest to forma finansowania różnego rodzaju projektów przez społeczność, która jest wokół nich zorganizowana. Przedsięwzięcie jest w takim przypadku finansowane poprzez dużą liczbę drobnych, jednorazowych wpłat dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem. Upowszechnienie się Internetu pozwala na łatwe informowanie o projektach i tworzenie wokół nich społeczności, co przyczyniło się do rozwoju zjawiska crowdfundingu. Określenie to jest zwykle używane w odniesieniu do zbiórek prowadzonych przede wszystkim na stworzonych w tym celu platformach internetowych.
Dziś obowiązują nas przepisy o zbiórkach publicznych z 1933 r.: każdy, kto chce prowadzić zbiórkę publiczną, musi ubiegać się o pozwolenie władzy, a po zakończeniu zbiórki przed tą samą władzą się rozliczyć. Zatem to urzędnicy oceniają, czy cel zbiórki jest „godny poparcia”. Sprawdzają też, czy zebrane środki zostały „odpowiednio” wykorzystane. Taka rola władzy w organizowaniu dobroczynności obywateli była już od wielu lat kwestionowana. Wiele z organizacji świadomie nie występowało o zgody na przeprowadzenie zbiórek publicznych, szczególnie tych o charakterze ogólnopolskim, gdyż procedura uzyskania pozwolenia była długotrwała o rozliczenie skomplikowane. Często zdarzało się, że właściwe ministerstwo (wcześniej MSWiA a ostatnio MAC) wzywało do uzupełniania rozliczeń, co przedłużało i dodatkowo komplikowało procedurę prawidłowego zakończenia zbiórki publicznej. Były również spore koszty, gdyż za wydanie pozwolenia pobierana była opłata skarbowa a ustawa nakładała obowiązek umieszczanie informacji o zbiórce w prasie.
Dlaczego każdy nie miałby sam decydować, jaką organizację i jaki cel wesprzeć? Przygotowana w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji ustawa ułatwia obywatelom ofiarność przez redukcję biurokracji, a jednocześnie zwiększenie przejrzystości. To obywatele powinni decydować o tym, komu, jakiej organizacji i na jaki cel przekazać swoje pieniądze. To dla nich powinna być przygotowywana informacja o prowadzonych zbiórkach i ich wynikach, także po to, by była możliwa skuteczniejsza kontrola zbiórek. W ciągu ostatniego czasu projekt ustawy ta był szeroko konsultowany a Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji korzystało z wiedzy działaczy społecznych i organizacji pozarządowych.
Główne zmiany:
1. Nie będzie już urzędowych zgód na zbiórki publiczne – to obywatele, a nie urzędnicy będą decydować o tym, jaka akcja dobroczynna warta jest wsparcia – a w podjęciu decyzji, jaką akcję wesprzeć, pomoże im przejrzysty, ogólnopolski portal internetowy
2. Zbiórki elektroniczne – np. przez przelewy – można będzie prowadzić bez dodatkowych formalności. W tym wypadku przejrzystość i możliwość kontroli zapewniona jest dzięki technologii (przepływ pieniędzy jest rejestrowany). Dzięki ograniczeniu formalności przy takich formach zbieranie na dobre cele ułatwiony będzie rozwój crowdfundingu.
3. W przypadku organizowanych w przestrzeni publicznej zbiórek w gotówce i darów wystarczy proste zgłoszenie na ogólnopolskim portalu ZBIÓRKI.GOV.PL, gdzie będą także publikowane sprawozdania ze zbiórek. Celem zgłoszenia i sprawozdania jest przedstawienie inicjatywy do oceny obywateli – a nie tylko urzędników.
4.Zniesiona zostaje opłata skarbowa dla organizatorów zbiórek oraz kosztowny – szczególnie dla mniejszych inicjatyw – obowiązek publikacji sprawozdań w prasie. Z tego tytułu organizacje dobroczynne zaoszczędzą odpowiednio prawie 300 tys. zł na opłacie skarbowej i 3 mln zł z tytułu zniesienia obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie.
5. Zgłoszenia zbiórek publicznych (czyli zbiórek gotówki i darów rzeczowych w przestrzeni publicznej) będzie można dokonywać pocztą lub elektronicznie. Do zgłoszenia elektronicznego będzie potrzebny podpis cyfrowy – ale nie trzeba się uciekać do płatnych narzędzi. Wystarczy bezpłatny podpis, tzw. profil zaufany ePUAP, którym zgłoszenie podpisze osoba upoważniona przez organizatora zbiórki do zgłoszenia jej w portalu. Do uzyskania profilu zaufanego wystarczy jedna wizyta w urzędzie.
6. Decyzje o zbiórkach wydane przed wejściem w życie nowej ustawy będą obowiązywały – te zbiórki będą rozliczane na starych zasadach.
Podsumowując: już od 18 lipca 2014 r. wszystkie zbiórki publiczne: małe, duże, ogólnopolskie i lokalne będą zgłaszane na jednym portalu ZBIÓRKI.GOV.PL i tam również rozliczane. To ułatwi społeczną kontrolę, gdyż informacja na temat przyszłych i bieżących zbiórek prezentowana będzie w sposób przejrzysty, czytelny i dostępny dla wszystkich.
Na podstawie: www.mac.gov.pl